Adam van Breen, De Hofvijver gezien vanaf het Doelenterrein. Ca. 1618

De Hofvijver gezien vanaf het Doelenterrein door Adam van Breen uit ca. 1618.

Het schilderij toont ons een gezicht op de bevroren Hofvijver. Links zijn de Hofgebouwen weergegeven, in het midden de huizen aan het Buitenhof en de Plaats met daarboven de toren van de Grote of St. Jacobskerk, en rechts de rij bomen van de Lange Vijverberg en een klein gedeelte van het oude gebouw van de St. Sebastiaansdoelen.

Een grote menigte Hagenaars heeft de ijzers ondergebonden en geeft zich over aan het sportieve wintervermaak op het ijs. Tussen de vele schaatsers zijn verschillende paren te bespeuren die hand in hand over de gladde ijsvlakte zwieren. In het midden zien we een knaapje dat op het punt staat onderuit te glijden, en links, bij het ‘Ministerstorentje’, is een kind in een wak gevallen vlak bij een colver. Rechts spreekt een oud vrouwtje met windmolentjes in een mand op haar rug twee kinderen aan. Rechts daarvan, tegen de kademuur, doet een gehurkt jongetje zijn behoefte.
Voor de Hofvijver loopt over het Doelenterrein (de latere Korte Vijverberg) een stoet edelen, voorafgegaan dor een garde hellebaardiers en gevolgd door enkele pages. Aan het hoofd van de groep edelen lopen drie voorname personages, waarvan er twee duidelijk zijn te identificeren: in het midden prins Maurits van Oranje en aan zijn linker zijde zijn halfbroer prins Frederik Hendrik. De derde persoon stelt mogelijk de Friese stadhouder Ernst Casimir voor. Het hier afgebeelde gevolg heeft geen betrekking op een specifieke historische gebeurtenis. De prinsen en hun gevolg zijn slechts als aankleding in de voorstelling opgenomen. Wel is het goed mogelijk dat het schilderij werd gemaakt ter gelegenheid van prins Maurits’ vijftigste verjaardag in november 1617.

Doek, olieverf, hout. 76,5 x 180 cm.

Haags Historisch Museum (object 1930-0011-SCH). Aankoop 1930.

Bron: Do Smit, Marco van Baalen